Məşhur, istedadlı şair və yazıçılar nəsli yetişdirmiş diyar turizm üçün cəlbedici olmaya bilməz! Bu, məntiqlə mümkün deyil - axı, böyük Molla Pənah Vaqifi möhtəşəm şeirlər yaratmağa nə isə ilham verib. Bəs torpağının gözəlliyinə aşiq olan Səməd Vurğun, istedadlı oğulları Vaqif və Yusif Səmədoğlu necə?! Nüsrət Kəsəmənli və Mirvarid Dilbazi şeirlərinə haradansa ilham alıblar, İsmayıl Şıxlı və Mehdi Hüseynin yaradıcılığını demirik!
Bəs kiçik vətənlərinin gözəlliyini tərənnüm edən Qazaxın Aşıq Ədalət və bir çox məşhur aşıqlarının bütöv bir nəsli?! Bütün bunlar onu nəzərdə tutur ki, Azərbaycanda yerli turizmdən söhbət gedəndə unudulmuş bölgələr var. Ancaq bura bayram tətillərində səyahətlər üçün əla yerdir.
NECƏ GEDƏK
Yəqin ki, Qazaxın turistlər arasında qeyri populyarlığının səbəblərindən biri də paytaxtdan müəyyən qədər uzaqda, təxminən 470 km məsafədə olmasıdır, amma xarici turistlər üçün Gəncədə, rayon mərkəzindən cəmi 100 km aralıda hava limanı var. Həm də Bakıdan Qazaxa Beynəlxalq Avtovağzal Kompleksindən gündə iyirmiyə yaxın reys və cəmi 11 manata avtobuslar var. Altı saat yolda - və siz Azərbaycanın ən qərb şəhərindəsiniz! Digər variant isə sürətli qatarla Gəncəyə, oradan isə avtobus və ya taksi ilə Qazaxa getməkdir.
HARADA QALMAQ
Qazaxda az sayda otel var - "Azpetrol Hotel", "Qazax Hotel", qiyməti minimum 30 manat və daha yuxarı olan bir neçə motel. Ancaq yerli sakinlərdən, yeməkləri və yerli qonaqpərvərliyi ilə bir otaq icarəyə götürmək daha sərfəli olardı. Yerli sakinlərə baş çəkmədən bu bölgənin ləzzətini hiss etməyiniz çətin olar.
NƏYƏ BAXMAQ
Qazax kiçik bir şəhərdir və buna görə də çoxlu sayda abidələrin, barelyeflərin və büstlərin olması sizi çox təəccübləndirəcək. Bu başa düşüləndir, çünki onların hamısı bu bölgədən olan insanlara - Molla Pənah Vaqifə, Vidadiyə, Səməd Vurğuna, İsmayıl Şıxlıya, general Əliağa Şıxlinskiyə və İtaliyanın Milli Qəhrəmanı Tahir İsayevə həsr olunub. Qazaxda çox yaxşı tarix-diyarşünaslıq muzeyi var - axı bura qədim Albaniyanın ərazisidir, çoxlu maraqlı eksponatlar var.
Ümumiyyətlə, tarix və arxeologiya həvəskarları üçün bu bölgə sadəcə unikal yerlərin xəzinəsidir! Şəhərdən 15 km aralıda qədim Göyəzən qalası, Aveydağ dağında Daş Salahlı kəndi yaxınlığında - qədim neandertalların mağara yeri və Qızıl Qaya qayası yaxınlığında - Xal-Xal yaşayış məntəqəsinin qalıqları yerləşir. Tarixdən bilirsiniz ki, Pompey yerli albanlara məğlub olub.
Aveydağda otuza yaxın maraqlı mağara var, Damcılı mağarasında isə buzlu su divarlardan süzülür. Qazaxın yaxınlığında Xanlıq kəndi var, dağın zirvəsində VI əsrə aid qüllə - Didvan-Qala qorunub saxlanılıb və onun içərisində arzu ağacı (pir ağac) adlanan ağac bitir. Çoxları bura xüsusi olaraq arzu etmək üçün gəlir və sonra bu ağacın budaqlarına parça və ya kəndir parçaları bağlanır.
Qazaxın özündə, Heydər Əliyev parkında çox maraqlı planetarisi olan Elm Mərkəzi var, ziyarətə dəyər. Vaqif və Vidadi muzeyləri, qədim Cümə məscidi, Mütəfəkkirlər parkı, rəsm qalereyası, dram teatrı var. Yüz ildən çox əvvəl rayonda ilk müəllim gimnaziyasının açılışı məhz Qazaxda olmuşdur. Görməyə dəyər, hər şey piyada məsafədədir.
Qazax həmişə qədim xalçaçılıq ənənələri ilə yanaşı, hətta abidəsi də ucaldılan Diliboz cinsi atları ilə məşhur olub.
Qazax rayonunun bir çox kəndləri şəhərin özündən də məşhurdur, çünki məhz bu yerlərdən rayonun ən tanınmış adamları çıxıb - Yuxarı Salahlı, Aşağı Salahlı, Şıxlı və başqaları. Ən kiçik fürsətdə onları ziyarət etməyə və bu yerlərin möhtəşəm təbiətindən həzz almağa dəyər. Azərbaycanda belə bir ifadə var: “oranın suyunu içib”, yəni “bu yerlərdən su içib” deməli, bu torpaq bu qədər istedadlı şəxsiyyətlər yetişdiribsə, yerli suda mütləq nəsə var.
Müxtəlif relyefli bir ərazidə siz həm dağlara, həm də uzaqlara uzanan düzənliklərə rast gələ bilərsiniz. Başlanğıcını dağətəyi ərazilərdən alan və alp otları ilə örtülmüş Qarayazı düzü, Altuntaxt çəmənliyinin arxasında yerləşən mavi İncə vadisi, İncə vadisinin o biri sahilində yerləşən Qaraqoyunlu dağı, Kür, Ağstafaçay, Çoğaz və Xramçay çayları, meşələrin çaylar boyu uzanması - bütün bunlar Qazax rayonunun relyefinin müxtəlifliyini zənginləşdirir.
Nadir təbiət və geoloji abidələrdən biri - Göyəzən dağı vulkan püskürməsi nəticəsində əmələ gəlmiş, hündürlüyü 250 metrdir.
NƏ YEMƏK
Azərbaycanın digər bölgələrində olan hər şey var, amma Qazax mətbəxinin əsas özəlliyi var - yerli kulinariyanın gözü olan qurutlu xəngəl. Qızardılmış soğan ilə almaz formalı xəmir parçaları və qurut əlavə edilmiş dadlı yeməkdir. Azərbaycanın bir çox bölgələrində qiymə və ya toyuq əti əlavə edilir, amma Qazaxda yox, yerli sakinlər hesab edir ki, qiymə qurut dadını dadmağa imkan vermir. Bu dadlı yeməyi dadmağın vaxtı gəldi!
NƏ GƏTİRMƏLİ
Qazax rayonu Azərbaycanda köklü ornamental ənənələrə malik xalçaçılıq mərkəzlərindən biridir. Xalçaları başa düşməsəniz belə, Qazax xalçalarını rəng sxeminə görə tanımaq asandır, Qarabağ xalçalarından fərqli olaraq parlaq qırmızı rənglərlə zəngin deyil. Yerli sənətkarlar rəng çaşqınlığına deyil, ornamentə üstünlük verirlər. Zövqünüzə və cibinizə uyğun xalça tapmaq sizin üçün çətin olmayacaq, burada qonaqları sevirlər, daha çox da alıcıları!
Bir sözlə, siz mütləq Qazaxa gəlməlisiniz ki, heç olmasa qısa da olsa bu heyrətamiz və qədim diyara toxunun - kim bilir, bəlkə bu, sizi şeir yazmağa ruhlandırar?!
Həmişə gəzməkdə!
AviaTravel
