AZAL özü bəyan edir ki, uçuşların təhlükəsizliyi onun əsas və başlıca vəzifəsidir. “Bu məsələdə “Azərbaycan Hava Yolları” mümkün qədər şəffafdır və aviaşirkət ona məxsus reyslərin sərnişinlərini və ictimaiyyəti istənilən vaxt bütün lazımi məlumatlarla təmin etməyə hazırdır”, - aviaşirkətin sosial şəbəkələrində bu cür rəsmi cavablara rast gəlmək olar.
Təbii ki, bütün mülki aviasiyada bu əsas prinsipdir, çünki sərnişinlərin həyatından vacib heç nə yoxdur. Təbii ki, qəzalar baş verir, onlardan heç kim sığortalanmayıb, lakin hər belə hadisə bütün mənfi nəticələri ilə yanaşı, həm də aviaşirkətin imicinə böyük zərbədir. Amma narahat olmayın, Azərbaycan aviadaşıyıcısı 20 ilə yaxındır ki, ciddi insidentsiz uçuşlar həyata keçirir.
Sonuncu faciəli hadisə hələ 2005-ci ildə köhnə Sovet Antonov təyyarəsi ilə baş vermişdi. Bu təyyarələr çoxdan Azərbaycan Hava Yollarının parkından çıxarılıb, bütün uçuşlar Qərb istehsalı olan müasir təyyarələrlə həyata keçirilir.
Buna baxmayaraq, bu cür mesajlar və hətta daha çox rəsmi mesajlar fonunda hər birimizdə şübhə yarana bilər - "indi uçmaq ümumiyyətlə təhlükəsizdirmi?". Buraya hər cür şayiələri də əlavə etsək, onların çoxu olduqca inandırıcı görünür. Xoşbəxtlikdən, aviasiya mütəxəssisləri bu cür miflərin təkzibini sübut etdilər və AviaTravel onlardan ən çox yayılmış beşini oxucularına təqdim edir.
Mif №1: “Təyyarə - təhlükəli nəqliyyat növüdür”
Əslində hava nəqliyyatı ən təhlükəsiz nəqliyyat növüdür. Statistikaya görə, 1,5 milyard kilometrə cəmi 0,5 ölüm düşür. Statistika elə tərtib edilir ki, 160 milyon kilometr qət edilən yola düşın ölüm sayı əsas götürülür. Beləliklə, uçuşlar zamanı bu parametr yalnız 0,6-0,7 nəfərdir.
Etibarlılıq baxımından ikinci yerdə dəmir yolu nəqliyyatıdır. Statistikaya görə, bu, yerüstü nəqliyyatın ən təhlükəsiz növüdür. Qatar qəzaları nəticəsində ölüm nisbəti 160 milyon km-ə 0,9 sərnişindir.
Avtomobillər üçüncü yerdədir. Hər 160 milyon kilometr üçün yol qəzalarında 1,6 nəfər ölür. Bu statistikaya görə, avtomobil ən təhlükəli nəqliyyat növünə aid edilə bilər. Hər il dünyada təxminən 1,2 milyon insan yollarda ölür ki, bu da təyyarə qəzalarından min dəfə çoxdur.
Mif №2: “Ən yaxşısı köhnə təyyarələrdə uçmamaqdır”
Bu yanaşmanım səbəblərini izah etmək asandır. Şüuraltı bir çox insan təyyarəni avtomobillə əlaqələndirir. Yeni olanda daha yaxşı olar. Daha "yaxşısı" 5-7 yaşdan yuxarı olmayan bir avtomobildir. Aviasiyada təyyarələrin uçuşa yararlılığı eyni vaxtda illər, uçuş saatları və qalxma və enmə sayı ilə hesablanır və qiymətləndirilir. Bütün bu parametrlər bir-birindən asılı olmayaraq nəzərə alınır.
Buna görə də, məsələn, nisbətən yeni bir təyyarə qısa məsafələrə çox tez-tez uçuşlar etdiyi üçün tez bir zamanda xidmətdən çıxa bilər. Heç bir aviaşirkət resursu və ya xidmət müddəti bitmiş təyyarəni reysə buraxa bilməyəcək. Hər şey təyyarənin uçuşa yararlılıq sertifikatında qeyd olunur və etibarsızdırsa, belə bir təyyarədə uçmaq olmaz - bunun cəzası çox ağırdır.
Həmçinin oxuyun: AZAL niyə yeni təyyarələr alır?
Мif №3: “Səmada turbulentlik - bu, çox təhlükəlidir”
Təyyarə artıq çox hündürlüyə qalxdığı bir vaxtda təyyarə havada “silkələməyə” başlayır və sərnişinlər çox vaxt bundan qorxurlar. Bu, təyyarənin "hava boşluğu"na düşdüyü an hava təzyiqindəki fərqlərlə əlaqələndirilir. Ancaq müasir laynerlər üçün bu vəziyyət o qədər də dəhşətli deyil - onlar böyük yüklənmələr üçün nəzərdə tutulub. Turbulentlik zamanı oturduğunuz yerdə qalmaq, təhlükəsizlik kəmərlərini bağlamaq, panikaya düşməmək və ekipajın tövsiyələrinə qulaq asmaq kifayətdir.
Мif №4: “Təyyarənin mühərriki sıradan çıxarsa, o zaman düşə bilər”
Bütün müasir sərnişin laynerləri bir-birindən asılı olmayan, müstəqil şəkildə işləyən ən azı iki mühərriklə təchiz edilib. İstənilən müasir təyyarə yalnız bir mühərriklə təyinat yerinə uça bilər. Əgər onlardan birində uğursuzluq ehtimalının müəyyən bir hissəsi belə varsa, hər ikisində uğursuzluq ehtimalı cüzidir. Ancaq bu vəziyyətdə də təyyarə daha bir neçə saat işləyə, mühərrik olmadan havada uça bilər, daha doğrusu, "havada" qala bilər. Bu, ən yaxın hava limanına çatmaq üçün kifayətdir. Bundan əlavə, pilotlar və ekipaj üzvləri belə fövqəladə hallar üçün müntəzəm təlimlər keçirlər.
Мif №5: “İldırım təyyarələr üçün çox təhlükəlidir”
Əslində, yox. Məsələ burasındadır ki, sərnişin təyyarəsinin salonu və kabinəsini qoruyan qabıq elə qurulub ki, o, elektrik cərəyanının laynerin ekipajına, sərnişinlərinə və elektronika sisteminə təsirinin qarşısını alır. Bundan əlavə, bütün elektronika, konstruktiv birləşmələr və yanacaq çənləri xarici elektrik təsirlərinə qarşı əlavə, çox güclü qorumaya malikdir. Təyyarə xəttə çıxmazdan əvvəl bütün bunlar diqqətlə yoxlanılır və bu yoxlama prosesinə ildırım vurmasının simulyasiyası da daxildir.
Bir sözlə, 100 ildən artıq müddətdə zamanın sınağından çıxmış mülki aviasiya bugün öz təhlükəsizliyinin zirvəsindədir. Həm təyyarə istehsalçıları, həm də aviaşirkətlərin özləri bu məsələyə kritik əhəmiyyət verirlər. Əlbəttə, aerofobiya hələ də təyyarəyə minməyə cəsarət edə bilməyənlər üçün kifayət qədər ciddi problemdir, lakin fikrimizcə, hava limanına gecikməmək, tıxaclara düşməmək və ya növbəti uçuşunuz üçün daha çox narahat olmalısınız. Odur ki, “texniki səbəblərə görə” belə gecikmələr olarsa, sizə ən azı 3-5 saat fasilə ilə tranzit seçməyinizi tövsiyə edirik.
Həmçinin oxuyun: Səyahət zamanı geniş gövdəli təyyarə seçməyin - 5 FAYDASI
AviaTravel